Jaroslav Beneš

Jaroslav Beneš

Jaroslav Beneš

Urodził się w 1946r. w Pilźnie. Fotografuje od 1969 roku, wystawia od 1980. Bliska jest mu klasyczna fotografia wielkoformatowa ale także współczesna technologia cyfrowa. Jest autorem wystaw indywidualnych, bierze udział w wystawach zbiorowych.  Jego prace znajdują się w wielu kolekcjach muzealnych oraz w zbiorach prywatnych.

„Na początku swojej pracy skupił się na motywach, które lubił, a mianowicie na muzyce górskiej, kobiecej, rockowej i jazzowej. Kiedy te zdjęcia wydawały mu się banalne, powiedział sobie, że spróbuje sfotografować coś, co mu się bardzo nie podoba, a mianowicie korytarze praskiego metra, którymi podróżował nocami ze swoim „dřevákem“*.

Niezwykle szeroka czarna obwódka stykowych kopii, w którą osadzone są ujęcia, dodaje im powagi i dramatyzmu. W amatorskim dokumencie z lat 80. jego twórczości towarzyszy muzyka industrialna. Detale architektury – brutalny i samotny blask neonów, mgła w odbiciach marmuru, eleganckie jazzowe rytmy metalowych piszczałek.. Rzadko jak szafran, natura pojawiła się gdzieś, jak w anonimowej nieskończonej przestrzeni zagubiona roślina w doniczce. Tam wyobraźnia Beneša odkryła bogate spektrum jego odczuć świata.

Na uwagę zasługuje w jego twórczości praca z przypadkiem, czasem celowo ewokowana. Do swoich zdjęć trafia z błędami, takimi jak światło padające na kliszę przy nieostrożnej obsłudze, kopnięcie statywem podczas długiej ekspozycji, rozmycie czy ciemny łuk (tzw. winietowanie) pod krawędzią ujęcia spowodowany nieodpowiednim obiektywem.

Przeniósł się do podziemia przez około dziesięć lat. Wraz ze zmianą polityczną odkrył światło dzienne. Ponownie poświęcił się architekturze, tym razem wybierając dzielnicę La Defense w Paryżu i raz w roku jeździł tam przez trzy lata, by później znaleźć motywy na praskich osiedlach, nad którymi obecnie pracuje.

Pozwala negatywom leżeć latami i tym samym dystansuje się od nich i dopiero wtedy decyduje, z którymi z nich nawiązać kontakt, czyli finalne zdjęcia. Negatyw nie przypomina mu już rzeczywistości, ale widzi fotografię, powierzchnię, kompozycję, kształty i atmosferę.”
– Dušan Brozman

 

* „dřevákem“ – chodzi o czeską, potoczną nazwę starych konstrukcji aparatów wielkoformatowych wykonanych z drewna. Określenie stało się podstawą nazwy słynnej grupy twórczej „Český dřevák”, której członkami byli Tomáš Rasl, Jan Reich, Bohumír Prokůpek, Jaroslav Beneš, Karel Kuklík, Petr Helbich.

 

 

Jego prace znajdują się m.in. w kolekcjach:

•  Moravská galerie v Brně (Galeria Morawska w Brnie)
•  Galeria Doi Photo Plaza, Tokio, Japonia
•  Kolekcja Polaroid Corporation, Niemcy
•  Uměleckoprůmyslové museum v Praze (Muzeum Sztuki Dekoracyjnej w Pradze)
•  Muzeum narodowe, Wrocław, Polska
•  Maison européenne de la photographie, Paryż, Francja
•  Muzeum moderního umění (Muzeum Sztuki Nowoczesnej), Ołomuniec
•  Bibliothèque nationale de France, Paryż, Francja
•  Muzeum Sztuk Pięknych, Houston, Stany Zjednoczone
•  Národní muzeum fotografie (Narodowe Muzeum Fotografii), Jindřichův Hradec